Tarihce

Tarihce

Ülkemizde düzenli yarışların başlangıcı, 19. yüzyılın Eylül ayında İzmir'de gerçekleşti. İngiltere Başkonsolosu Mr. Patterson ve Evliyazade Refik Bey'in öncülüğünde Smyrna Races Club (İzmir Yarış Kulübü) kuruldu. İzmir yarışları yılda bir kez Paskalya günleri düzenleniyordu. Ancak, I. Dünya Savaşı ile birlikte bu yarışlar sona erdi. Abdülaziz döneminde İstanbul Kağıthane'de, İzmir yarışlarına benzer at yarışları düzenlendi. Samsun, Manisa ve Diyarbakır gibi farklı şehirlerde de at yarışları yapıldığı bilinmektedir. Osmanlı Jokey Kulübü'nün kurulmasıyla, yarış ve yetiştiriciliğin jokey kulüpten düzenlenmesi düşüncesi ortaya çıktı. Ancak, kulübün çalışmalarıyla ilgili net bilgilere sahip değiliz. Bu dönemde Osmanlı Jokey Kulübü'nün başkanlığını Sadrazam Sait Halim Paşa yapmıştır. I. Dünya Savaşı'nın ardından, at yarışlarının İstanbul'da düzenlenmesi çalışmalarına başlandı. Sipahi Ocağı Binicilik Kulübü ve Islahi Nefsi Feres Cemiyeti (At Soyunu İyileştirme Derneği) 1916 yılında kuruldu. Bu dönemde Veliefendi Hipodromu, yarış yer olarak seçildi. Aynı dönemde Kadıköy'de de at yarışları yapıldığı bilinmektedir. 1923 yılında Mustafa Kemal Atatürk, Ankara'da at yarışları düzenlemiştir. Bu yarışların isminden, Haziran ayından sonra da devam ettiği anlaşılmaktadır. Mustafa Kemal, at yarışlarının düzenlenmesine Ulusal Kurtuluş Savaşı sırasında öncülük etmiştir. 1925 yılında Hamilton Park'ın yöneticisi Sir Loftus Bates'in öncülüğünde Bakırköy Yarışçılık Sendikası kuruldu. Sendika, Veliefendi Hipodromu'na beton tribün yaptırdı ve engelli koşu pistini idman pistine dönüştürdü.

bilinen M.R.S. Yarışları, modern kurallara göre bir yıl kadar sürdü. Ancak, 1928 yılında bu yarışlar kesintiye uğradı. Yarışların tekrar başlaması için Akif Bey, Hacıbekirzade Ali Muhittin Bey, Nemlizade Mithat Bey, Sabri Bey gibi isimler büyük çaba sarf ettiler ve Büyükdere çayırında at yarışlarının düzenlenmesini sağladılar. İlk önemli yasal adım, 1929 yılında çıkarılan "Islah ve Teksiri Hayvanatı Ehliye ve Koşu Cemiyetlerine, Koşu Müsabaka ve Sergilere Dair Kanun" ile atıldı. Aynı dönemde "Islah ve Teksiri Hayvanat Kanunu" ve "Halisüdem Arap Hayvanatına Mahsus Silsilename Layihası" da Meclis'e sunuldu. 1935 yılında bu tasarılar birleştirilerek Meclis'e gönderildi ve "Islahı Hayvanat Kanunu Türkiye Jokey Kulübü Derneği At Yetiştiriciliği ve Yarışları İktisadi İşletmesi Türkiye Jokey Kulübü Derneği, ülkemizde at yetiştiriciliği ve yarışçılığının gelişimine önemli katkılarda bulunan bir kuruluştur. Türkiye'nin en eski ve köklü spor kurumlarından biri olan Jokey Kulübü, atçılığın yaygınlaşması, at ırklarının geliştirilmesi ve yarışçılığın popülerleşmesi için önemli çalışmalar yürütmektedir. Bu yazıda Türkiye Jokey Kulübü Derneği At Yetiştiriciliği ve Yarışları İktisadi İşletmesi üzerine daha detaylı bilgiler bulabilirsiniz. Türkiye Jokey Kulübü Derneği, 23 Mart 1950 tarihinde kurulmuştur. Dernek, ülkemizde at yetiştiriciliğini teşvik etmek ve yarışları düzenleyerek atçılığın gelişimini desteklemek amacıyla faaliyet göstermektedir. Jokey Kulübü, binicilik ve at yarışları alanında eğitimler düzenleyerek atçılık sektöründe uzman yetiştirilmesine de katkıda bulunmaktadır.

Türkiye Jokey Kulübü Derneği'nin en önemli faaliyet alanlarından biridir. Dernek, Türkiye genelinde at yetiştiriciliğinin gelişimine katkıda bulunmak için çeşitli projeler yürütmektedir. Bu projeler arasında at çiftliklerinin kurulması, at ırklarının geliştirilmesi, atların eğitimi ve bakımı gibi konular bulunmaktadır. Jokey Kulübü, yetiştiricilere teknik destek sağlamakta ve at yetiştiriciliği konusunda eğitimler düzenleyerek sektördeki kişilerin bilgi ve becerilerini geliştirmeyi hedeflemektedir. Türkiye Jokey Kulübü Derneği'nin bir diğer önemli faaliyet alanı ise at yarışlarıdır. Dernek, Türkiye genelinde düzenlediği yarışlarla at yarışçılığının popülerleşmesine öncülük etmektedir. Yüksek kalitedeki atlarla gerçekleştirilen yarışlar, atçılık tutkunları ve sporseverler tarafından büyük ilgi görmektedir. Jokey Kulübü, yarışların profesyonel bir şekilde düzenlenmesini sağlamak için gerekli alt yapıyı oluşturmakta ve at yarışlarıyla ilgili ulusal ve uluslararası standartlara uygunluğu denetlemektedir. Türkiye Jokey Kulübü Derneği'nin at yetiştiriciliği ve yarışlarından elde ettiği gelirleri, atçılık sektörünün gelişimi için harcamaktadır. Dernek, at yetiştiriciliği ve eğitimi konularında yapmış olduğu çalışmaların yanı sıra sosyal sorumluluk projelerine de destek vermektedir. Engelli bireylerin at terapisi imkanından faydalanmalarını sağlayan projeler ve at yetiştiriciliği alanında eğitim bursları gibi faaliyetler dernek tarafından gerçekleştirilmektedir. Sonuç olarak, Türkiye Jokey Kulübü Derneği At Yetiştiriciliği ve Yarışları İktisadi İşletmesi, ülkemizde atçılığın gelişimi ve at yarışlarının popülerleşmesi için önemli bir role sahiptir.

sağlanmasını sağlamaktadır. Böylece, atçılık sektörünün büyümesine ve at severlerin heyecan dolu anlar yaşamasına olanak tanımaktadır. Türkiye Jokey Kulübü Derneği'nin faaliyetleri sayesinde at yetiştiriciliği ve yarışları ülkemizin tanıtımına da pozitif katkılar sağlamaktadır. Çünkü; mustafa kemal'in gazi ünvanını alması ağustos 'de gerçekleşmiştir. maddesi'ne uygun olarak ve tarım ve köyişleri bakanlığı'ndan aldığı yetkiyle at yarışlarını düzenlemektedir. yarışçılığın uzman kuruluşlarca yürütülmesi yönünde ilk önemli yasal adım ekim tarihinde t. m. başkanlığına verilen “islah ve teksiri hayvanatı ehliye ve koşu cemiyetlerine, koşu müsabaka ve sergilere dair kanun” ile atıldı. b. yılında; i̇stanbul, ankara ve i̇zmir'de toplam yarış günlük bir program uygulanmıştı. sayıl ı islahı hayvanat kanunu ve bu yasaya dayandırılarak kurulan yüksek yarış ve islah encümeni yarışçılığımıza çağdaş bir yapı kazandırmıştır.. macaristan'dan gelen dr. 'te kesintiye uğrayan yarışların yeniden başlatılabilmesi için akif (akson) bey, hacıbekirzade ali muhittin bey, nemlizade mithat bey, sabri bey gibi isimler çaba harcadılar ve büyükdere çayırında at yarışlarının yapılmasını sağladılar.. sözleşme hükümlerine uymadığı için veliefendi yarış yerine el koydu. yılında i̇skoçya'da hamilton park'ın (hipodrom) yöneticiliğini yapan sir loftus bates'in öncülüğünde makrikuey racing syndicate (bakırköy yarışçılık sendikası) kuruldu. aynı yıl i̇stanbul yarışlarını sipahi ocağı düzenledi ama parasal kaynak olmadığından gelecek yıl için farklı olanaklar araştırılmaya başlandı.. dünya savaşı ile birlikte sona ermiştir..

sözleşmelerin sonuncusu aralık tarihine kadar yenilenmiştir.. sait akson: yarışçılık anıları nimet üyken: türkiye jokey kulübü tarihçesi reşat köstem: tarihsel sürecinde atçılığımızın yapısı ve yarışçılığımızın oluşumu. yılında y. ülkemizde bugünkü anlamıyla düzenli yarışlar ilk kez eylül tarihinde i̇zmir'de yapıldı. sayılı “at yarışları hakkında kanun”un . sonuçta da “islahı hayvanat kanunu” adıyla maddeden oluşan bir yasa tasarısı meclise sunuldu.. aynı dönemlerde samsun, manisa, diyarbakır'da da at yarışları yapıldığı bilinmektedir.. yılında mustafa kemal atatürk ankara tren istasyonu yanında metrelik pisti olan bir alanda at yarışları düzenletmişti. aynı yıl kadıköy'de de at yarışları yapıldığı bilinmektedir.. bu yarışların ağustos 'den sonra da sürdüğünü programda yazılı “gazi mustafa kemal paşa hazretlerinin himaye – i fahimanelerinde ankara'da icra edilecek sonbahar at koşuları” başlığından anlıyoruz. türkiye jokey kulübü, ekim tarihinden beri . gerek haralara gerekse aşım istasyonlarına değerli damızlıklar alınarak yetiştiricilerin hizmetine sunulmuştur. yılında da parasal kaynak darlığı aşılamayınca kurulan şirket dağıldı ve yılı veliefendi yar ışları sipahi ocağı'nın sınırlı olanaklarıyla gerçekleştirildi.. muvakkat yarış komitesi kuruldu ve bu komitenin kısa sürede jokey kulüp yönetmeliğini oluşturdu.. türkiye jokey kulübü'nün uygulamaları sonucunda yarış gelirleri artmış ve bu gelirlerle büyük yatırımlar gerçekleştirilmiştir. yılında kişi olan asli üye sayısı bugün kişiye ulaşmıştır.. o dönemin i̇ngiltere başkonsolosu mr.

parasal kaynak darlığıdır. y. çünkü i̇zmir yarışlarının parasal kayn ağı hususi muhasebelerce karşılanıyordu.. mustafa kemal; ulusal kurtuluş savaşımız'ın en zorlu günlerinde at yarışlarının düzenlenmesine öncülük etmiştir.. r. jokey kulüp; ekim tarihinde dönemin cumhurbaşkanı ve başbakanının onayları alınarak o dönemin devlet bakanı fevzi lütfi karaosmanoğlu, kocaeli milletvekili saim önhon, halim sait türkhan, nejat evliyazade ve sait akson tarafından kuruldu. yarışçılığımız ilk kez yıllık programa () bu dönemde kavuşmuştur. yılında kurulan dernek yılına kadar i̇stanbul, yılında da hafta ankara yarışlarını düzenlemiştir.. s.r.c. yılında yayınlanan yönetmelikten osmanlı jokey kulübü'nün başkanlığını yılında sadrazam olan sait halim paşa'nın yaptığını anlıyoruz.. i̇ngiliz atı yetiştiriciliği için bursa karacabey'de pansiyon hara, arap atı yetiştiriciliği için de eskişehir mahmudiye ve şanlıurfa'da pansiyon haralar kurulmuştur. günümüzde ise bu ilimize, adana, antalya, bursa, şanlıurfa, elazığ, diyarbakır ve kocaeli de eklenerek yarış yapılan il sayısı 'a çıkartılmış ve at yarışları yıl boyunca aralıksız olarak düzenlenmeye başlamıştır. beyaz ruslar, taksim'deki pistin elverişsizliği nedeniyle veliefendi'de tırıs yarışları için ufak bir kum pist yaptırdılar. yılında baron hepes, akif akson ve sabri tulca bir şirket kurup, i̇stanbul yarışlarını yapmaya karar verdiler. yılında m. encümeni döneminde yarış ve yetiştiriciliğe ilgi artınca yarışçılık için “uzman kuruluş” fikri yeniden filizlendi.

ziya gökalp caddesinde açıldı.. aynı dönemlerde “islah ve teksiri hayvanat kanunu” ile “halisüdem arap hayvanatına mahsus silsilename layihası” da meclise sunulmuştu. yılında ilk kez düzenlenen gazi koşusu'nu mustafa kemal atatürk'te ankara hipodromu'nda izlemişti.. yılında çıkarılan . refik evliyazade; s.r.c. kulüp, bakanlar kurulu'nun yılında aldığı kararla kamu yararına hizmet veren dernek kabul edildi ve adının önüne türkiye kelimesi eklenerek türkiye jokey kulübü adını al dı. bu kuruluş veliefendi hipodromu'na öncelikle bir beton tribün yaptırdı ve engelli koşu pistini idman pistine dönüştürdü. s. osmanlı padişahları arasında spora düşkünlüğü ile ünlenen abdülaziz de i̇stanbul kağıthane'de, i̇zmir'dekine benzer biçimde at yarışları düzenletmişti. türkiye kelimesinin kullanılma izni bakanlar kurulu'nca eylül tarihinde yeniden onaylanmıştır.. dönemin güçlü ismi enver paşa'nın da desteklemesi sonucunda sipahi ocağı binicilik kulübü ve islahi nefsi feres cemiyeti (at s oyunu i̇yileştirme derneği) yılında kuruldu. temmuz tarihinde kabul edilen . bu düşünce yılında başta ahmet atman ve fikret yüzatlı olmak üzere sait akson ve ali ersan'ın ortak çabalarıyla biçimlenip yarış atları yetiştiricileri ve sahipleri derneği'nin temelleri atılmıştı diyebiliriz. sayılı yasanın . yarışları bir yıl kadar sürdü. yarışları . çağdaş kurallarla yapılan m. yılında i̇stanbul, ankara ve i̇zmir'in yanı sıra bursa, adana, samsun, sivas ve konya'da da yarışlar düzenlendi.

i̇zmir yarışlarında ise bu sorun kısmen çözümlenmişti. maddesi'ne dayandırılarak türkiye jokey kulübü ile tarım vekaleti arasında bir sözleşme yapıldı. s.'nin i̇stanbul yarışlarını yapamayacağı kesinleşince sipahi ocağı girişimlerde bulundu ve m. ekim tarihinde olağanüstü bir kongre kararıyla, türkiye jokey kulübü merkezi i̇stanbul'a alınmıştır. yüzyıl başında en parlak dönemini yaşamış . bursa, adana ve konya'da safkan i̇ngiliz atı koşuları da ilk k ez bu yılda yapıldı.. veliefendi'nin yarış yeri olarak seçilmesi de bu döneme rastlar. o dönemin i̇zmir yarışları yılda bir kez paskalya günleri düzenleniyordu. dünya savaşıyla birlikte sona erince düzenli yarışların i̇stanbul'da yapılması çalışmalarına başladı. aynı yıl ülkemize iltica eden beyaz ruslar; taksim'deki topçu kışlasından bozma stadyumda atletizim pistini geliştirerek tırıs yarışlar düzenliyorlardı. yılında ziraat encümeni'nin önerileri doğrultusunda bu tasarılarını birleştirilerek me clise gönderilmesi kararlaştırıldı. encümeni kapatılıp jokey kulübü'nün kuruluşunu da oluşturacak. taksim'de arap atlarıyla da düz yarışlar yapılıyordu. çiki de bu gruba katıldı. müşterek bahis gelirleri olmayınca sağlanan kaynaklar yarışçılığı beslemeye yetmiyordu. yarışları i. bunların yanı sıra izmir / torbalı, i̇zmit / merkez, adana / seyhan, şanlıurfa ve silivri aşım i̇stasyonları kurulmuştur. ülkemizde de yarış ve yetiştiriciliğin jokey kulüp aracılığı ile düzenlenmesi düşüncesi yılında kuru lan osmanlı jokey kulübü ile eyleme dönüştürülmek istenmiş ama bu kulübün çalışmaları hakkında elimizde somut bilgiler bulunmuyor. i.

patterson ve evliyazade refik bey'in öncülüğünde smyrna races club'ı (i̇zmir yarış kulübü) kuruldu.